Η ιστορία της Κοκό Σανέλ και η απίστευτη προσωπική της διαδρομή που την ανέδειξε σε μεγάλη κυρία της μόδας και διαχρονικό σύμβολο της επιτυχίας...
Ένα μικρό κορίτσι μπαίνει με την αδελφή του σε ορφανοτροφείο της κεντρικής Γαλλίας, περιμένοντας μάταια κάθε Κυριακή τον πατέρα τους να έρθει... Μια τραγουδίστρια καμπαρέ με αδύναμη φωνή προσπαθεί να διασκεδάσει ένα κοινό από μεθυσμένους στρατιώτες... Μια ντροπαλή μοδίστρα φτιάχνει στριφώματα σε ένα επαρχιακό ραφείο... Μια νεαρή, αδύνατη μετρέσα βρίσκει καταφύγιο στην αγκαλιά του προστάτη της, Ετιέν Μπαλσάν. Μια ερωτευμένη γυναίκα αρνείται το γάμο ακόμα και στον άντρα που αγαπά. Μια επαναστάτρια που αντιδρά στις συμβάσεις της εποχής και ντύνεται με τα πουκάμισα των εραστών της. Αυτή είναι η ιστορία της Κοκό Σανέλ, που μέσα από ένα απίστευτο προσωπικό ταξίδι κατέληξε να γίνει η θρυλική σχεδιάστρια μόδας, ένα διαχρονικό σύμβολο επιτυχίας, ελευθερίας και στυλ.
Η ταινία προτάθηκε για Οσκαρ Καλύτερων Κουστουμιών.
Η ΤΑΙΝΙΑ
ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΑΝΕΛ
Από πολύ μικρή ηλικία, η σκηνοθέτης Αν Φοντέν ήταν λάτρης της Κοκό Σανέλ. «Με είχε συγκινήσει η προσωπικότητά της, το γεγονός ότι ήταν αυτοδημιούργητη: ένα φτωχό και αμόρφωτο κορίτσι από την επαρχία, που όμως βρισκόταν τόσο μπροστά από την εποχή της» περιγράφει η Φοντέν. Όταν, χρόνια μετά, της δόθηκε η ευκαιρία να γυρίσει μια ταινία για τη Σανέλ, η Φοντέν έθεσε δύο προϋποθέσεις στους παραγωγούς: να εστιάσει στην πρώτη περίοδο της ζωής της διάσημης σχεδιάστριας, στη δύσκολη πορεία της προς τη δόξα, και να την υποδυθεί μία ηθοποιός που θα μπορούσε να αναλάβει αυτό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα, όχι απλά να τον μιμηθεί. Όταν συνάντησε από κοντά την Οντρέι Τοτού, ήξερε ότι είχε βρει την πρωταγωνίστριά της: «αν η Οντρέι συμφωνούσε και αν οι παραγωγοί δεχόντουσαν να ασχοληθούμε με τα νεανικά χρόνια της Σανέλ, θα ήμουν έτοιμη για την πρώτη μου ταινία εποχής». Η Τοτού πράγματι συμφώνησε: «Βαθιά μέσα μου περίμενα ότι θα μου κάνουν μία τέτοια πρόταση, με συγκεκριμένη οπτική γωνία, γιατί με γοήτευε το σύγχρονο του χαρακτήρα της Σανέλ, το πνεύμα της και η θέση που κατάκτησε για τις γυναίκες. Όταν η Αν μου εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο θα προσέγγιζε το θέμα, αμέσως δέχτηκα» λέει η πρωταγωνίστρια. Όσον αφορά στη συνεργασία της με τη Φοντέν, αναφέρει: «Η Αν μου επέτρεψε να αναπτύξω τη φύση της Σανέλ φωτίζοντας διαφορετικές πτυχές και συναισθήματά της, να είμαι γλυκιά και ευάλωτη αλλά ταυτόχρονα απαιτητική και περήφανη. Ήταν μεγάλο πλεονέκτημα το ότι η σκηνοθέτης ήταν γυναίκα, γιατί μόνο μια γυναίκα θα μπορούσε να αποτυπώσει τη θέση του ‘ασθενούς φύλου’ την εποχή εκείνη».
ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Για την πρώτη της ταινία εποχής, η Αν Φοντέν συγκέντρωσε μια ομάδα έμπειρων επαγγελματιών όπως ο καλλιτεχνικός διευθυντής Ολιβιέ Ραντό (‘Gabrielle’, ‘Βασίλισσα Μαργκό’) και όλοι μαζί μελέτησαν σημαντικές ταινίες που αναφέρονται στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο Ραντό ασχολήθηκε στενά με τη ζωή της Κοκό Σανέλ. «Δεν είχαμε πολλά στοιχεία για το ξεκίνημα της Σανέλ και έπρεπε μόνοι μας να ανακαλύψουμε τι την επηρέασε στις δημιουργίες της. Έτσι δώσαμε μεγάλη σημασία στο ορφανοτροφείο Ομπαζίν, που σίγουρα επηρέασε το στυλ της Κοκό με τις ασπρόμαυρες στολές του» εξηγεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής. Η Φοντέν και ο Ολιβιέ Ραντό αναζήτησαν τις κατάλληλες τοποθεσίες που θα τους επέτρεπαν να κινηματογραφήσουν την ταινία εξολοκλήρου στη Γαλλία: στόχος τους ήταν να ανακαλύψουν δημιουργικούς τρόπους που θα εξασφάλιζαν την πιο νατουραλιστική ατμόσφαιρα. Και για να αναπαραστήσουν τον πύργο του Ετιέν Μπαλσάν στο Ρουαλιέ, όπου η Σανέλ νιώθει για πρώτη φορά ελεύθερη μετά την καταπίεση του ορφανοτροφείο και του καμπαρέ, επιλέχθηκε ο πύργος του Μιλμόντ, ένα καλοδιατηρημένο κτίριο του 18ου αιώνα στη Βόρεια Γαλλία.
Όταν κεντρικός ήρωας ενός έργου είναι η Κοκό Σανέλ, τα κοστούμια παίζουν φυσικά πρωταγωνιστικό ρόλο. Γι’ αυτό το απαιτητικό project η Φοντέν επέλεξε τη διπλά βραβευμένη με Σεζάρ ενδυματολόγο Κατρίν Λετεριέ, γνωστή από τις συνεργασίες της με μεγάλους σκηνοθέτες όπως ο Αλέν Ρενέ, ο Λουί Μαλ, ο Ρόμπερτ Άλτμαν, ο Λικ Μπεσόν και ο Ρίντλεϊ Σκοτ. «Στόχος μας δεν ήταν να κάνουμε μια ταινία για την ιστορία της μόδας, οπότε υπήρχε μια σχετική ελευθερία έκφρασης: βασιζόμενη στο ξεχωριστό στυλ της Σανέλ, πήγα πίσω στο χρόνο και σχεδίασα τα πρώτα μοντέλα που πιθανά να είχε δημιουργήσει εκείνη» εξηγεί η ενδυματολόγος. Τα κοστούμια της ταινίας έπρεπε να πληρούν τα στάνταρ της υψηλής ραπτικής, κι έτσι στήθηκε ένα ειδικό ατελιέ που δημιούργησε μεταξύ άλλων και 800 διαφορετικά καπέλα – αφού η Σανέλ, προτού ασχοληθεί με το ρούχο, είχε ήδη διακριθεί για τις δημιουργίες της στα καπέλα. Για την τελευταία σκηνή της πασαρέλας, η Λετεριέ επέλεξε αυθεντικά ρούχα και κοσμήματα διαφορετικών περιόδων από το Κονσερβατόριο της Chanel. «Η συνεργασία με τη Chanel ήταν απαραίτητη για εμάς, ιδιαίτερα για την τελευταία σκηνή όπου έπρεπε οπωσδήποτε να παρουσιάσουμε αυθεντικά κοστούμια. Προσωπικά συναντήθηκα πολλές φορές με τον Καρλ Λάγκερφελντ και είχαμε καλή συνεργασία με τον Οίκο Chanel, χωρίς να υπάρξουν επεμβάσεις στην καλλιτεχνική μου προσέγγιση».
Για τη διεύθυνση φωτογραφίας, η Φοντέν εμπιστεύτηκε τον Κριστόφ Μποκάρν: οι δύο μαζί επέλεξαν να κινηματογραφούν ταυτόχρονα με δύο κάμερες ώστε να διατηρείται καλύτερα ο ρυθμός. «Δε θέλαμε να καταφύγουμε στην αυταρέσκεια των ταινιών εποχής, με τα περιγραφικά πλάνα από ψηλά, τα εντυπωσιακά σκηνικά και τους εκατοντάδες κομπάρσους. Η ταινία είναι σχεδόν εξολοκλήρου γυρισμένη από την οπτική γωνία της Σανέλ, με εξαίρεση δύο-τρεις σκηνές που συνδέονται με τα συναισθήματά της» εξηγεί ο Μποκάρν. Τέλος, το soundtrack υπογράφει ο καταξιωμένος συνθέτης Αλεξάντρ Ντεπλά (‘Η Απίστευτη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον’, ‘Η Βασίλισσα’) που προσπάθησε να αποτυπώσει το χαρακτήρα της Σανέλ στη μουσική του φιλμ. «Η μουσική ακολουθεί την οπτική γωνία της Κοκό Σανέλ, δεν υποδηλώνει καταστάσεις αλλά παρακολουθεί τα αισθήματα και τις αντιδράσεις της» εξηγεί ο Ντεπλά. Για τις ανάγκες του έργου ο συνθέτης έγραψε ένα βαλς –χαρακτηριστικό της εποχής εκείνης- που επαναλαμβάνεται στην ταινία, αλλά για τα υπόλοιπα μουσικά θέματα χρησιμοποίησε και πιο σύγχρονους ήχους. Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της AbbeyRoad, με 60 μουσικούς από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου.
[[page_break]]
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝ ΦΟΝΤΕΝ
Πώς αντιμετωπίσατε το θέμα του σεναρίου?
Για να ερμηνεύσω με φρεσκάδα αυτή τη διάσημη προσωπικότητα, αποφάσισα να απελευθερωθώ από τη «δικτατορία» του βιογραφικού. Μαζί με τους συνεργάτες μου επιλέξαμε να επινοήσουμε κάποιες καταστάσεις, να κάνουμε ορισμένες χρονολογικές ανατροπές και να δώσουμε μεγαλύτερη βαρύτητα σε κάποιους χαρακτήρες. Για παράδειγμα ο ρόλος της Αντριέν συνδυάζει στοιχεία από την αδερφή αλλά και τη θεία της Σανέλ. Γενικά, τα στοιχεία που έχουμε για τα πρώτα χρόνια της ζωής της είναι πολύ λίγα, αφού η Σανέλ έλεγε διαρκώς ψέματα. Έχει πει κάτι που το βρίσκω υπέροχο: «επινόησα τη ζωή μου, γιατί η πραγματική μου ζωή δε μου άρεσε».
Η σκηνοθεσία σας μοιάζει σα φόρος τιμής στη διάσημη ρήση της Σανέλ «Πάντα να αφαιρείς, ποτέ να μην προσθέτεις».
Για μένα ήταν πολύ σημαντικό το σύνολο του έργου να θυμίζει την Κοκό Σανέλ, χωρίς αισθητικούς λυρισμούς και υπερβολές. Το στυλ της ξεχωρίζει κυρίως για την κομψή απλότητα των γραμμών και την αυστηρότητά του, σε αντίθεση με τη φλύαρη μόδα εκείνης της εποχής. Οι κορσέδες και τα βολάν ήταν μια διακοσμητική αντίληψη ενώ για τη Σανέλ σημασία είχε η ύπαρξη, ο άνθρωπος, και αυτό έπρεπε να φαίνεται σε όλο το φιλμ.
Η ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΣ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΑΝ ΦΟΝΤΕΝ
Σκηνοθετικόντεμπούτο: ‘Les Histoires d'amour finissent mal en general’ (Βραβείο Jean Vigo)
Σημαντικότερεςταινίες: ‘ΤοΚορίτσιαπότοΜονακό’, ‘Nouvelle Chance’, ‘ΑνάμεσασταΧέριατου’, ‘Nathalie…’, ‘ΠώςΣκότωσατονΠατέραμου’, ‘Augustin, Roi du Kung Fu’, ‘Nettoyage A Sec’, ‘Augustin’.
Άλλα στοιχεία: Εκτός από σκηνοθέτης, είναι επίσης ηθοποιός και σεναριογράφος – υπογράφει πάντα τα σενάρια των ταινιών της.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
ΟΝΤΡΕΪ ΤΟΤΟΥ (Γκαμπριέλ ‘Κοκό’ Σανέλ)
Διακρίσεις:
- ‘Αμελί’ : Υποψήφια για Βραβείο Σεζάρ Α’ Γυναικείου Ρόλου
Υποψήφια για Βραβείο BAFTA Α’ Γυναικείου Ρόλου
- ‘Ινστιτούτο Ομορφιάς’ : Βραβείο Σεζάρ Πρωτοεμφανιζόμενης Ηθοποιού
Άλλες ταινίες: ‘Φτάνει να Είμαστε Μαζί’, ΄Κορίτσι για Σπίτι’, ‘Κώδικας Da Vinci’, ‘Ρώσικες Κούκλες’, ‘Οι Ατέλειωτοι Αρραβώνες’, ‘Δε Φιλώ στο Στόμα’, ‘Μ’ Αγαπά, Δε Μ’ Αγαπά’, ‘Βρώμικα Όμορφα Πράγματα’, ‘Euroflirt’, ‘Η Θάλασσα της Λησμονιάς’, Ό Θεός Είναι Μεγάλος, Εγώ Όχι’, ‘Η Ακόλαστη’.
ΜΠΕΝΟΥΑ ΠΟΕΛΒΟΥΡΝΤ (Ετιέν Μπαλσάν)
Σημαντικότερες ταινίες: ‘Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες’, ‘Ανάμεσα σε Δύο Κόσμους’, ‘Cow-Boy’, ‘Η Εκδοχή του Τσάρλι’, ‘Ανάμεσα στα Χέρια του’, ‘Podium’, ‘Γυαλιά Καρφιά’, ‘Άνθρωπος Δαγκώνει Σκύλο’.
Πρόσφατα: Πρωταγωνίστησε στην τελευταία ταινίατου Πατρίς Λεκόντ, ‘LaGuerreDesMiss’.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2010
Υποψηφιότητα Για Βραβείο Oscar® Κοστουμιών 2010
