Το πρώτο επεισόδιο αποτελεί μια αξιολόγηση εκ των υστέρων της ιστορίας της πόλης και ένα συναξάρι προφητειών, για τα πρώτα βήματα της πόλης στη νέα χιλιετία και προαναγγέλει τη σειρά των 11 επεισοδίων. Αφηγούνται και προβλέπουν γνωστοί και άγνωστοι Θεσσαλονικείς.

Ο 20ός αιώνας ήταν για την Θεσσαλονίκη μια αποφασιστική περίοδος στους 23 αιώνες της ύπαρξής της. Το επεισόδιο καλύπτει την περίοδο από το 1900 έως τους Βαλκανικούς πολέμους, περιγράφονται οι συνθήκες που επικρατούσαν στην πόλη στο γύρισμα του αιώνα.

Η απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη πρωταγωνιστεί, όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο, αλλά και στην Ευρωπαϊκή σκηνή. Προσωρινή πρωτεύουσα, έδρα του στρατηγείου της Αντάντ στο μακεδονικό μέτωπο, προκαλεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, ενώ η καταστροφική πυρκαγιά του 1917 καθορίζει το πολεοδομικό της μέλλον.

Η εγκατάσταση των προσφύγων στην Θεσσαλονίκη. Η υποδοχή και η υποδομή της πόλης. Οι πρόσφυγες κουβαλούν εκτός από το μικρό νοικοκυριό τους μια μεγάλη πολιτισμική παράδοση. Το ξένο σώμα στην πόλη έπρεπε να ενσωματωθεί. Η πόλη ζει στους ρυθμούς ενός πολιτισμικού καφενέ.

Η κοινωνία της πόλης επηρεάζεται από το πολιτικό χάος που δημιουργεί αντιπαλότητες. Οι πολεμικές συρράξεις στην Ευρώπη μεταφέρουν το κλίμα και στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο εργατικό συλλαλητήριο στην ιστορία της πόλης: ο Μάης του 1936 και η άνοδος στην εξουσία του Μεταξά.

Μετά τη νικητήρια για την Ελλάδα έκβαση του Ελληνοϊταλικού πολέμου, Γερμανοί εισβάλουν στη χώρα και η πρώτη πόλη που καταλαμβάνουν είναι η Θεσσαλονίκη. Λίγο πριν φουντώσει η αντίσταση στην πόλη, το μόνο που δίνει ανάσα είναι η μουσική των καταγωγίων.